Lezen in de zomer 2!
Dit keer las ik het boek ‘Besluit met CONSENT’ handboek voor effectief en gelijkwaardig samenwerken binnen bedrijven, organisaties en teams, van Baudy Wiechers en Rachel Kruk. In dit boek maak je kennis met een vergadermethodiek, waarin iedereen in gelijkwaardigheid aan het woord komt en elk besluit genomen wordt met consent.
Dat ‘consent’, dat is interessant: hoe bereik je dat dan? Wat heb je daarvoor nodig? Baudy en Rachel geven praktische voorbeelden, ondersteunt met verhelderende tekeningen en bespreken een helder stappenplan. Je kunt dit zo in je eigen praktijk toepassen, ongeacht de organisatiestructuur.
Er zijn wel een aantal voorwaarden voor het slagen van besluiten nemen met consent. Ten eerste is gelijkwaardigheid belangrijk: ieders bijdrage is belangrijk en je waardeert ieders bijdrage. Tweede belangrijke voorwaarde is verantwoordelijkheid: samenwerken is niet vrijblijvend, daar draagt iedereen zijn steentje aan bij. Derde en heel waardevolle voorwaarde is vrijheid: door goede afstemming kan iedereen op eigen wijze in vrijheid zijn activiteiten uitvoeren.
Die drie voorwaarden bereik je niet zomaar. Een team of organisatie moet boven alles beried zijn om met open mind naar elkaar te luisteren en elkaars inbreng te waarderen. Daar helpt de methodiek je niet bij: de methodiek is leeg. Volg je de methodiek, dan kom je succesvol tot besluiten, maar de methodiek gaat niet over de inhoud. De inhoud breng je zelf aan, waarbij de teamleden een belangrijk onderdeel vormen: alle teamleden geven eerst CONSENT op het gebruik van de methodiek, zonder CONSENT gaat het niet werken.
CONSENT is dan ook iets anders dan consensus en daar ligt een belangrijke sleutel tot succes! Bij CONSENT gaat het om de vraag ‘kun je leven met dit besluit?’ en ‘heb je zwaarwegende argumenten om tegen dit besluit te zijn?’ Als er geen zwaarwegende argumenten zijn, formuleert de eigenaar (of eigenaren) het besluit en geeft de groep of team CONSENT op dit besluit.
Dit proces kan soms even tijd nemen, want je wil ieders mening horen. Als het om eenvoudige besluiten gaat, kan het ook heel snel gaan, want als je geen zwaarwegende argumenten hebt, waarom zou je een besluit dan tegenhouden?
Ook in deze methode is luisteren en open staan voor de ander een bovenliggende voorwaarde. Ben je niet bereid naar de ander te luisteren, dan maakt de methodiek die je toepast niet uit: je maakt geen stappen.
Dit laatste is ook waar ik zelf nog naar zoek: hoe krijg je een team of groep allemaal mee / hoe krijg je CONSENT op het volgen van deze of een andere methodiek? Wat heb je nodig om deelnemers gelijkwaardigheid echt te praktiseren in teams die dat niet gewend zijn? Hoe mooi zou het zijn als iedereen in staat is zijn eigen ego of mening even opzij te zetten en open luistert naar wat de ander voorstelt?
Vaak gaat het om vragen stellen aan jezelf: hoe belangrijk is dit voorstel voor mij? Kan ik mijn werk goed uitvoeren? Word ik belemmert in mijn vrijheid van uitvoering? Wat betekent dit voorstel voor mijn eigen aandeel? Is het belangrijk voor de andere om zijn of haar werk goed uit te voeren?
Waarom zou je bezwaar maken, als er geen argumenten zijn?
Met dit laatste onderwerp worstel ik zelf nog vaak: hoe krijg je mensen mee, die gewend zijn zichzelf geen eigenaar van processen als besluitvorming te voelen en niet met een open blik kunnen kijken naar de voorstellen van een ander?
Ook al heb ik zelf al een rijke ervaring op dit gebied, dit blijft een van de lastigste onderdelen om CONSENT op te krijgen. Vaak zitten organisaties zo vastgeroest in systemen, dat ook als zij op een bepaald niveau veranderurgentie voelen, grote delen van de organisatie hier geen heil in zien. Op dit punt denk ik graag mee over een vervolg.
